ខណៈដែលគម្រោងច្បាប់បន្តឹងការកាន់កាប់អាវុធ នៅមិនទាន់ត្រូវបាន​អនុម័តជាស្ថាពរផងនោះ ស្រាប់តែកាលពីថ្ងៃទី​២៣មិថុនា​ តុលាការកំពូលសហរដ្ឋអាមេរិក បានចេញសាលក្រមមួយ ប្រកាសលុបចោល​ច្បាប់មួយ​នៅរដ្ឋញូយ៉ក ដែល​រឹតបន្តឹងការកាន់អាវុធនៅ​ទីសាធារណៈ។ ចៅក្រមតុលាការកំពូលបាន​ប្រកាសថា សិទ្ធិកាន់អាវុធការពារខ្លួន​នៅទីសាធារណៈ គឺជាសិទ្ធិ ការពារ​ដោយ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញអាមេរិក តាំងតែពី​ឆ្នាំ​១៧៩១។​ សាលក្រមដ៏ឆ្កួតលីលា ក្រុមអ្នកនយោបាយបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នាំគ្នា​បញ្ឈរភ្នែកចំហមាត់ ស្រឡាំងកាំងតែម្តង ក្រោយ​បានដឹងដំណឹងកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញ ទាក់ទិននឹងសាលក្រមរបស់​តុលាការកំពូលអាមេរិក​។​ ចៅក្រុមទាំង​៩នាក់ នៅតុលាការកំពូល ដែលភាគច្រើនសុទ្ធតែជាមនុស្ស​អភិរក្សនិយម បាន​សម្រេចសេចក្តី លុប​ចោល​ច្បាប់មួយនៅរដ្ឋញូយ៉ក បន្ទាប់ពីមនុស្ស​២នាក់ ដោយ​មាន​ការជួយជ្រោមជ្រែង ពីសមាគមឡុបប៊ីអាវុធ NRA បានដាក់ពាក្យ​ប្តឹង ប្រឆាំងនឹងច្បាប់នេះ ដែលគេអះអាងថាបាន​រារាំងគេ​ មិនឲ្យ​មានអាវុធការពារជាប់ខ្លួន​ នៅទីសាធារណៈ។ ច្បាប់នេះ ដែល​មាន​ចំណាស់តាំងតែពីឆ្នាំ​១៩១៣នេះ បាន​កំណត់​រឹតបន្តឹងការផ្តល់​លិខិតអនុញ្ញាត ឲ្យ​កាន់កាប់អាវុធធុនតូច អាចដាក់នឹងចង្កេះឬក្នុងហោប៉ៅបាន ពោលគឺកាំភ្លើងខ្លី នៅទីសាធារណៈ ក្រោមហេតុផលការពារខ្លួន នៅពេលដែលជននោះ គិតថាខ្លួន​ត្រូវគេគំរាម ឬដោយ​ឈរលើ​មូលហេតុមុខរបរការងាររបស់ខ្លួនជាដើម។ ជាការរឹតបន្តឹង ដើម្បី​កុំឲ្យ​គ្រប់គ្នាលើកយកហេតុផលនេះ ទាមទារ​មានសិទ្ធិមានអាវុធជាប់ខ្លួនតាមទីសាធារណៈគ្រប់ៗតែគ្នា វាទៅជារឿងអាណាធិបតេយ្យ បាញ់បោះដោយសេរី នៅក្នុងរដ្ឋញូយ៉ក។ លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បានសំដែងការខកចិត្តខ្លាំងណាស់ ទៅនឹងសាលក្រមរបស់​តុលការកំពូលនេះ។ លោក Gavin Newsom អភិបាលរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា ព្រមទាំងលោកស្រី Kathy Hochul អភិបាលរដ្ឋញូយ៉កផ្ទាល់តែម្តង បានសំដែងការហួសចិត្តខ្លាំងណាស់ ដោយ​បានចាត់ទុក​ សាលក្រមរបស់តុលាការកំពូលនេះ ថាការសម្រេច « ដ៏ឆ្កួតលីលា » « គ្មានហេតុផល »​ និង ប្រាសចាកពី​តថៈភាពជាក់ស្តែងក្នុងសង្គម ដែលប្រឈមកាន់តែខ្លាំង ទៅនឹងការបាញ់បោះ សម្លាប់មនុស្សយ៉ាងអាណាធិបតេយ្យ។ ត្រូវគោរព « ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងប្រពៃណីរបស់​សហរដ្ឋអាមេរិក » តុលាការកំពូលអាមេរិក បាន​លើកឡើងថា ពលរដ្ឋអាមេរិកម្នាក់ៗមានសិទ្ធិ​មាន​អាវុធជាប់ខ្លួន ដើម្បីការពារខ្លួនមិនថានៅក្នុងផ្ទះ ឬនៅទីសាធារណៈ ដែលសិទ្ធិនេះ គឺមានចែងកំណត់ការពារ នៅក្នុងអាម៉ង់ដឺម៉ង់ទី​២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញអាមេរិក តាំងតែ​ពីឆ្នាំ​១៧៩១។ ចៅក្រមតុលាការនេះ បាន​អះអាងទៀតថា ការរឹតបន្តឹងក្នុងករណីខ្លះ​ អាចធ្វើទៅបាន​ តែត្រូវធ្វើដោយ​សមហេតុផល ហើយ​កំណត់​ក្របខណ្ឌឲ្យ​បានច្បាស់លាស់ និងជាពិសេសនោះ គឺត្រូវតែ​គោរព « ប្រវត្តិសាស្ត្រ និង​ប្រពៃណី » របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក​។ គឺពាក្យចុងក្រោយ « គោរពប្រវត្តិសាស្ត្រ និង​ប្រពៃណី របស់សហរដ្ឋអាមេរិក » នេះហើយ ដែល​បានធ្វើ​ឲ្យបញ្ញវន្តអាមេរិកមួយចំនួន លើកឡើងថា វាហួសហេតុពេកនេះ។ មានតែហេតុផល​ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយគត់​ ដែលគេត្រូវតែគោរព ហើយសិទ្ធិកាន់អាវុធនេះ គឺជាសិទ្ធិដែលគ្មាននរណាមកប៉ះពាល់បានទេ។​ លោក Joseph Blocher សាស្ត្រាចារ្យ នៅសកលវិទ្យាសល័យ Duke បានលើកឡើងថា វាមានន័យថា ចាប់ពីពេលនេះ​ តួលេខដែលបង្ហាញថា ច្បាប់គ្រប់គ្រងការកាប់អាវុធ អាចជួយ​សង្គ្រោះ​ជីវិត​មនុស្សពីការបាញ់រះ ការបាញ់បោះសេរីនោះ គឺវាលែងយកជាការបានទៀតហើយ ព្រោះវាផ្ទុយ​នឹងប្រពៃណី ក៏ដូចជាប្រវត្តិសាស្ត្រពីបុរាណរបស់សហរដ្ឋអាេមរិក។ ចំណែក​ ច្បាប់ផ្សេងៗ ដែលដកហូតអាវុធ ពីដៃមនុស្សប្រុស ដែលវាយ​ធ្វើបាប ធ្វើអំពើហិង្សាលើប្រពន្ធកូន ក៏អាចត្រូវគេសើរើលុបចោលបាន​ដែរ ចាប់ពីពេលនេះទៅ ព្រោះថាវាផ្ទុយទៅនឹង « តម្លៃប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រពៃណីអាមេរិក » ដែលអនុញ្ញាតឲ្យ​មនុស្ស​មានអាវុធការពារខ្លួន ដោយសេរី ទោះនៅក្នុង ឬក្រៅផ្ទះ​។​ សភាខុសហ្ក្រេស​ចង់ធ្វើកំណែទម្រង់ រឹតបន្តឹងច្បាប់គ្រប់គ្រងអាវុធ ដូចយើងបានដឹងហើយ កាលពី​ខែឧសភា កន្លងទៅថ្មីៗនេះ មានករណីបាញ់រះ ដល់ទៅ២ផ្ទួនគ្នា មួយនៅក្រុងប៊ូហ្វាឡូ រដ្ឋញូយ៉ក មានស្លាប់​១០នាក់ និង​មួយទៀតនៅក្នុងសាលារៀនមួយ​ក្នុងរដ្ឋតិចសាស់ ស្លាប់​២១នាក់ ក្នុងនោះមាន​កុមារតូចៗ​ដល់ទៅ១៩នាក់។ នៅក្រោយ​ហេតុការសោកនាដកម្មទាំងនេះ សភាខុនហ្រេសអាមេរិក កំពុងតែព្យាយាមធ្វើច្បាប់ថ្មីមួយ ដើម្បីធ្វើកំណែ​ទម្រង់ រឹតបន្តឹងការកាន់កាប់អាវុធ។ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញ ស្របពេលតុលាការកំពូលចេញសាលក្រម​ដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ នៅព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកឯណោះ គេបានអនុម័តយល់ព្រមលើគម្រោងច្បាប់រឹតបន្តឹងការកាន់កាប់អាវុធ។ ជាការអនុម័តយល់ព្រម ដែលគេ​ភ័យខ្លាចតែមិនអាចចេញរួចផងទេ ព្រោះក្រុមសមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​បក្សសាធារណៈ ដែលស្និទ្ធនឹងក្រុមឡុបប៊ីអាវុធ បានប្រឆាំង​ជានិច្ច។ តែទីបំផុត គម្រោងច្បាប់នេះត្រូវបានព្រឹទ្ធសភាបោះឆ្នោតយល់ព្រម ដោយ​មានសំឡេងឆ្នោត ៦៥យល់ព្រម ទល់នឹង ៣៣ប្រឆាំង។ ក្នុងចំណោម​អ្នក​បោះឆ្នោតយល់ព្រម មានសមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​បក្សសាធារណរដ្ឋ១៥នាក់ដែរ។ តាមការគ្រោងទុកនេះ ច្បាប់នេះ គេរិញទៅសភាតំណាង​បោះឆ្នោតអនុម័តក្នុងពេលឆាប់ៗនេះហើយ។ នៅអាមេរិក រាល់ថ្ងៃនេះមានតែរដ្ឋ៥ទេ ដែលមានច្បាប់​រឹតបន្តឹងការមានអាវុធជាប់ខ្លួននៅតាមទីសាធារណៈ ក្នុងនោះមាន រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា មារីលែន ម៉ាសាជូសេត ញូយ៉ក និង​ក្រុង វ៉ាស៊ីនតោនឌីស៊ី។ បើផ្អែកតាម​មជ្ឈមណ្ឌល Giffords រដ្ឋប្រមាណ​ជាង​២០នៅអាេមរិក ក្នុងនោះមានតិចសាស់ មីឈីហ្គែនជាដើម អនុញ្ញាតឲ្យ​មនុស្សមានសិទ្ធិមានអាវុធជាប់ខ្លួនពេលចេញ​ក្រៅផ្ទះ តាមទីសាធារណៈ ដោយ​មិនចាំបាច់មាន​លិខិតអនុញ្ញាតតេ។​ តែយ៉ាងណាភាគច្រើន គេហាមនៅទីតាំងខ្លះ ដូចជានៅសាលារៀន និង​នៅបារលក់ភេសជ្ជៈជាដើម។ បើកដៃឲ្យ​ក្រុមឡុបប៊ីអាវុធ មានហេតុផលដើម្បីប្រឆាំងនឹងច្បាប់គ្រប់គ្រងអាវុធ សាលក្រុមរបស់តុលាការកំពូលអាមេរិកនៅពេលនេះ គឺវាហាក់បីដូចជាការទះកំភ្លៀងសភាខុនហ្ក្រេសដូច្នេះដែរ។ អ្វីដែលជាផលវិបាក កើតចេញពី​សាលក្រមនេះ គឺនឹងបង្កើត ឲ្យ​មានភាពរញ៉ៃរញ៉ៃផ្នែកគតិយុទ្ធ។ សាលក្រុមតុលាការកំពូលនេះ នឹងបើកសិទ្ធិឲ្យ​មនុស្ស ឬក្រុមឡុបប៊ីអាវុធ ដាក់ពាក្យ​ប្តឹងច្បាប់សហព័ន្ធ ឬច្បាប់រដ្ឋសមាជិកនីមួយៗ ដែលមានខ្លឹមសាររឹតបន្តឹងការកាន់កាប់អាវុធ។ ពួកឡុបប៊ីអាវុធ នឹងបានលេស ប្រឆាំងតវ៉ានឹងការដាក់កំហិតទាំងនេះ ដើម្បីអាចកាន់អាវុធបានគ្រប់ទីកន្លែង មិនថានៅបារ នៅរោងកុន ឬអាចនៅវិហារកាតូលិកផង។ យោងតាមលោក Jeffrey Fagan សាស្ត្រាចារ្យច្បាប់នៅ​សកលវិទ្យាល័យ Columbia គឺចាប់ពីពេលនេះទៅ នឹងមានករណី ដូចឆ្មាដេញចាប់កណ្តុរ ប្តឹងតវ៉ាគ្នាចុះឡើងនៅតាមតុលាការក្នុងរដ្ឋនីមួយៗ និងតាមតុលាការសហព័ន្ធផងដែរ។ រាល់ថ្ងៃនេះ នៅអាមេរិកមានអាវុធចរាចរណ៍ក្នុងដៃប្រជាជនប្រមាណ ៤០០លាន​ដើម។ យោងតាមអង្គការ Small Arms Survey គ្រាន់តែក្នុងឆ្នាំ២០២០ មានមនុស្ស ៤៥០០០នាក់ ស្លាប់​ដោយ​គ្រាប់កាំភ្លើង។​ អភិបាលរដ្ឋខ្លះ ដូចជាកាលីហ្វ័រញ៉ា រដ្ឋ​ញូយ៉ក រដ្ឋ​ម៉ាសាជូសែតជាដើម​ បានផ្តេជ្ញាចិត្តថា គេនឹង​រកវិធី ដើម្បី​បន្តរឹតបន្តឹងការកាន់កាប់អាវុធនៅក្នុងរដ្ឋគេឲ្យ​បាន ព្រោះតួលេខបង្ហាញច្បាស់ណាស់ ថាដោយសារតែច្បាប់គ្រប់គ្រងតឹងតែងនេះហើយ បានជានៅរដ្ឋគេកន្លងមក មានអត្រាបាញ់ បោះស្លាប់ដោយ​គ្រាប់កាំភ្លើងនេះតិចបំផុត បើប្រៀបធៀបទៅរដ្ឋផ្សេងៗនៅអាមេរិក៕

ជំនួបកំពូលលើកទី​១៤​របស់​ក្រុមប្រទេសដែលមាន​សេដ្ឋកិច្ច​កំពុងលូតលាស់ហៅកាត់ថា ​BRICS ដែលមានប្រេស៊ីល រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ចិន និង​អាហ្វ្រិកខាងត្បូង​បាន​ចាប់ផ្តើម​នៅ​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍នេះ ដោយ​មាន​ចិន​ធ្វើ​ជា​ម្ចាស់ផ្ទះ។ ទោះ​ធ្វើឡើង​តាមសន្និសីទ​វីដេអូដោយគ្មានការចូលរួមផ្ទាល់​មែន ប៉ុន្តែ ជំនួបកំពូលក្រុមប្រទេស​BRICSលើកនេះ ​បើកឱកាស​ឲ្យ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី លោក​​ពូទីន​ចេញមុខមាត់​នៅលើ​ឆាកអន្តរជាតិ ក្នុងខណៈពេល​ដែល​ក្រុមប្រទេស​លោកខាងលិច​ដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច និង​ព្យាយាម​ដាក់​រុស្ស៊ី​ឲ្យនៅ​ឯកោ ដោយសារការធ្វើសង្រ្គាមឈ្លានពាន​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន។ ជាមួយBrics លោក​ពូទីន​ត្រលប់​មក​បង្ហាញមុខនៅ​លើ​​ឆាកអន្តរជាតិ។ ក្រុមប្រទេស​ទាំង​៥ ដែលមាន​សេដ្ឋកិច្ច​កំពុងលូតលាស់ ហៅកាត់ថា Bricsបាន​បើកជំនួបកំពូល​ ​តាមរយៈវីដេអូនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។ ជា​ការកត់សំគាល់ គេ​ឃើញ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី លោក​ពូទីន​បង្ហាញមុខ ក្នុងកិច្ចប្រជុំ​ជាមួយ​ប្រធានាធិបតី​ចិន និង​ប្រធានាធិបតី​របស់​ឥណ្ឌា ប្រេស៊ីល និងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង។ ចាប់តាំង​ពីរ​រុស្ស៊ី​ចូលធ្វើសង្រ្គាមឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន និង​រងជាប់ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច ពីប្រទេស​លោកខាងលិច នេះជាលើកទី១ ដែលគេឃើញ ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី លោក​ពូទីន​ចូលរួម​ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍​អន្តរជាតិ។ វត្តមាន​របស់​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី​ក្នុងជំនួបកំពូល​ក្រុមប្រទេស​Brics សបង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​ថា ផែនការ​របស់​ក្រុមប្រទេស​លោកខាង​លិច​ដែល​ចង់​ដាក់​ឲ្យ​រុស្ស៊ី ឲ្យនៅ​ឯកោ​ដោយសារ​តែ​ចូលធ្វើ​សង្រ្គាម​នៅ​អ៊ុយក្រែន ត្រូវ​បរាជ័យ​ធ្លាក់​ទឹក ក្រុមប្រទេស​លោកខាងលិច​បាន​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​លើ​រុស្ស៊ី​ក្នុងបំណង​ដាក់គំនាបឲ្យរុស្ស៊ីដកទ័ព​ឈប់​ធ្វើសង្រ្គាម​ឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន។ អាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត​នៅអឺរ៉ុប​ព្យាយាម​គ្រប់​មធ្យោបាយ​ដើម្បី​ឲ្យធ្វើ​ឲ្យ​រុស្ស៊ីឯកោ ដូចជា​​ការដាក់ទណ្ឌកម្ម​លើ​វិស័យប្រេងរុស្ស៊ី ដករុស្ស៊ី​លែង​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​​ប្រព័ន្ធធនាគារ​អន្តរជាតិ និង​ដកក្រុមហ៊ុន​លែង​ឲ្យ​វិនិយោគ​នៅ​រុស្ស៊ី​តទៅទៀត។ ភ្លាមៗ សេដ្ឋកិច្ច​របស់​រុស្ស៊ី​បានរងប៉ះពាល់ដោយសារ​ទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​របស់លោកខាងលិច។ ប៉ុន្តែ សេដ្ឋកិច្ច​រុស្ស៊ីដែល​ពឹងផ្អែក​ខ្លាំង​លើ​ការនាំចេញប្រេង ​មិនងាយដួលរលំ ព្រោះរុស្ស៊ី​ត្រូវ​អរគុណ ដល់​ប្រទេស​ចិន និង​ឥណ្ឌាដែលបាន​ទិញនាំចូល​ប្រេង ដ៏គំហុក​ពី​រុស្ស៊ីចាប់តាំង​រុស្ស៊ី​រងទណ្ឌកម្ម​ដោយសារ​សង្រ្គាមឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន។ រុស្ស៊ី និង​លោកពូទីន មិនងាយនឹង​ឯកោ នៅលើ​ឆាកអន្តរជាតិ ព្រោះថា មហាយក្ស​អាស៊ី​ ចិន និង​ឥណ្ឌា មិនត្រឹមតែ​នៅបន្តទិញប្រេង ដែលអាច​ជាផ្នែក​មួយនៃការគាំទ្រ​ហិរញ្ញវត្ថុ​រុស្ស៊ី ប៉ុន្តែ ចិន​និង​ឥណ្ឌា​ក៏មិន​បាន​ចេញមុខថ្កោលទោស​ការឈ្លានពាន​របស់រុស្ស៊ី​នៅ​អ៊ុយក្រែនដែរ។ លើកលែង​តែ​ប្រេស៊ីល​ដែល​បោះឆ្នោត​គាំទ្រ សេចក្តីសម្រេច​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ដែល​​ថ្កោលទោស​ការឈ្លានពាន​របស់​រុស្ស៊ី ចិន បាន​បោះឆ្នោត​ប្រឆាំង ចំណែក ឥណ្ឌា និង​អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ដែលជាសមាជិក​របស់​ក្រុមប្រទេសBrics បាន​បោះឆ្នោត​អនុប្បវាទ។ ដោយសារតែ សមាជិក​របស់​ប្រទេស​Bricsមិន​បាន​ចេញមុខ​រិះគន់​រុស្ស៊ី ហើយ​មហាអំណាច​ចិនផ្ទាល់​ដែលមានទម្ងន់សេដ្ឋកិច្ច​ខ្លាំង​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​Brics បានចេញមុខ​​និយាយ​ការពារ​ផលប្រយោជន៍​ និង​សន្តិសុខ​របស់​រុស្ស៊ី​ យ៉ាងដូច្នេះ​ រុស្ស៊ី​របស់​លោក​ពូទីន​កាន់តែ​មានជំនឿចិត្ត និង​ឆ្លៀត​ឱកាស​យក​ជំនួបកំពូល​ក្រុមប្រទេស​Brics ដើម្បី​ពង្រឹងចំណង​សម្ព័ន្ធភាព​ជាមួយ​ប្រទេសសមាជិកដទៃទៀត។ ជាក់ស្តែង នៅក្នុង​វេទិកា​សេដ្ឋកិច្ចរបស់​ក្រុមប្រទេស​Brics កាលពីថ្ងៃ​ពុធម្សិលមិញ លោក​ពូទីន​បាន​ប្រកាស​ថា រុស្ស៊ី​កំពុងអភិវឌ្ឍ​បង្វែរសកម្មភាព​សេដ្ឋកិច្ច និងការវិនិយោគរបស់ខ្លួន​​ជាមួយ​ប្រទេស​ដៃគូ​ដែលគួរឲ្យជឿជាក់។ ឧទាហរណ៍ រុស្ស៊ីកំពុង​ចរចា​ដើម្បីបើកទីផ្សារ​របស់ខ្លួន​សម្រាប់​ហាងឥណ្ឌា និង​រថយន្ត​របស់​ចិន។ បើតាម​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី ក្រៅពីការទិញនាំចូលប្រេង​រុស្ស៊ី ទៅចិន និង​ឥណ្ឌាកើនឡើង​ខ្លាំង នៅ​ប៉ុន្មានខែ​ចុងក្រោយនេះ រុស្ស៊ី​នឹង​បង្កើនការសហការផងដែរ​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម។ បន្ថែមពីលើនោះ រុស្ស៊ី​នឹង​បង្កើនការនាំចេញ​ស្បៀង ស្រូវសាលី​ទៅកាន់ប្រទេស​សមាជិករបស់​Brics។ សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន​ជំរុញ​ក្រុមប្រទេស​​ទាំង​៥ BRICSសម្រេចកិច្ចការដែលជាប់គាំង​កន្លងមក ​ សង្រ្គាម​អ៊ុយក្រែន​បានរំលេច​ឲ្យឃើញ​នូវការបែងចែក​ក្រុមប្រទេស​ជា​ពីរប្លុក គឺប្លុក​​ក្រុម​ប្រទេស​លោកខាងលិច​ដែល​ចេញមុខ​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​រុស្ស៊ី ដោយសារ​តែ​រុស្ស៊ី​ធ្វើ​សង្រ្គាម​អ៊ុយក្រែន និង​ក្រុមប្រទេស​មួយក្រុមទៀត ដូចជា​ចិន និង​ឥណ្ឌា ដែល​នៅស្ងៀម មិន​រិះគន់​រុស្ស៊ី ដោយសារ​តែ​ផលប្រយោជន៍​ភូមិសាស្រ្ត​នយោបាយ និង​សេដ្ឋកិច្ច។ ដោយសារ​តែទណ្ឌកម្ម​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រទេស​លោកខាងលិច ដែលធ្វើ​ឲ្យ​រុស្ស៊ី​ខ្ទាតចេញពី​ប្រព័ន្ធធនាគារអន្តរជាតិ នឹងជំរុញរុស្ស៊ី​បង្កើន​ការចរចា ដើម្បី​សម្រេច​ឲ្យ​បាន​ ការអនុវត្ត ការទូទាត់​ទំនិញរវាង​ក្រុមប្រទេស​សមាជិកBrics ដោយ​មិនប្រើប្រាស់ ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ពោល​គឺ​ដើម្បីឯករាជ្យ​ពីប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។ មួយវិញ ក្រុមប្រទេស​Brics ជាក្រុមប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​កំពុង​លូតលាស់ ទំនង​ជា​ចង់​យកឱកាសដែល​ទណ្ឌកម្ម​របស់​​ក្រុមប្រទេស​លោកខាងលិចទៅលើ​រុស្ស៊ី បង្ក​ឲ្យមាន​វិបត្តិខ្វះស្បៀង ទំនិញឡើងថ្លៃលើកនេះ ទៅ​បញ្ចុះបញ្ចូល​ប្រទេស​ភាគខាងត្បូង​ដទៃទៀត​ឲ្យចូលជា​សមាជិក​របស់ខ្លួនបន្ថែមទៀត ពោល​គឺ​ដើម្បី​ប្រមូលកម្លាំងធំគ្រប់គ្រាន់ ទប់ស្កាត់​​កុំ​ឲ្យ​ក្រុមប្រទេសមហាអំណាច​ឧស្សាហកម្ម​ នាំមុខ​ដោយអាមេរិក​​ចេះតែសម្រេចចិត្ត​លើ​​ជោគវាសនា​ពិភពលោក​ដូច​សព្វថ្ងៃនេះ។ ចិនចង់​ប្រមូលប្រទេស​នៅខាងត្បូង​ឲ្យរួមកម្លាំងជាមួយ​Brics ដើម្បី​ឲ្យខ្លាំងដូចG7 ​ ជំនួបកំពូលក្រុមប្រទេស​ទាំង​៥​ដែលមាន​សេដ្ឋកិច្ចកំពុង​​លូតលាស់​ត្រូវ​បាន​គេ​មើលឃើញថា អាច​ជាអនាគត​​គូប្រជែង​របស់ជំនួបកំពូល​នៃក្រុមប្រទេស​មហាអំណាច​ឧស្សាហកម្ម​G7។ ​ ក្រុមប្រទេស​ទាំង ៥ Brics រួមគ្នា​មាន​ប្រជាជន​សរុប ជាង ៣ពាន់លាននាក់ ហើយ​ផលិតផល​ក្នុងស្រុកសរុប​របស់​ប្រទេស​ទាំង ៥នេះ តំណាង​១ភាគ៤នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប​របស់​ពិភពលោក។ ដូច្នេះ គេ​មិនអាច​មើលស្រាល​ទំងន់នយោបាយ និង​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ក្រុមប្រទេស​ទាំង​៥។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមប្រទេស​Brics នឹងមិន​​អាច​ពង្រីកចំនួនសមាជិកឲ្យបាន​ច្រើន​ដើម្បីរួមកម្លាំងខ្លាំង​ដូចក្រុមប្រទេស​មហាអំណាច​ឧស្សាហកម្ម​G7បានដែរ។ ហេតុអ្វីបានជា​ដូច្នេះ? ហេតុផល​គឺទំនាក់ទំនង​រវាង​សមាជិក​របស់​Bricsមិនសាមញ្ញងាយស្រួលនោះទេ។ ជាពិសេស ចិន និង​ឥណ្ឌា ដែលបើទោះបីជា​និយាយចុះសម្រុងគ្នា​ក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែប្រទេស​មហាយក្ស​អាស៊ីទាំងពីរ​នៅតែ​ប្រឈមមុខ ដាក់គ្នាខាងផ្នែកយោធា​ដោយសារ​ជម្លោះព្រំដែន។ កន្លងមក ចិន​បាន​ព្យាយាម​ដើរអញ្ជើញ​ប្រទេស​មានសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់​មួយចំនួន ដូចជា ថៃ តាហ្ស៊ីគីស្ថាន និង​នីហ្សេរីយ៉ា ជាដើម ឲ្យចូលរួម​ក្នុងជំនួបកំពូល​Brics ក្នុងន័យ​បញ្ចុះបញ្ចូល​ឲ្យប្រទេស​ទាំងនោះចូលរួម​កម្លាំង​ជាមួយ BRICS ប៉ុន្តែ ឥណ្ឌា​តែងចេញមុខ​ប្រឆាំង ព្រោះ​ឥណ្ឌា​ដឹងថា ចិន​ដែលនាំមុខ​គេ​នៅ​ក្នុងចំណោមប្រទេស​Brics នឹង​បង្កើនឥទ្ធិពល​របស់ខ្លួន​លើ​ប្រទេស​សមាជិក​ដទៃទៀត ដើម្បី​សម្រេច​មហិច្ឆតាផ្ទាល់ខ្លួន។ ម្យ៉ាង​ឥណ្ឌា មិនចង់​ឲ្យBrics មាន​ទម្ងន់នយោបាយ​ខ្លាំងទៅតាមការចង់បាន​របស់​ចិន ព្រោះតែ​ឥណ្ឌាមិនចង់អាមេរិកដែលជា​សម្ព័ន្ធមិត្តយោធា​ខឹងសម្បារ ដែលឥណ្ឌា​ចូលរួមដៃ​ជាមួយ​ចិន និងរុស្ស៊ី ដើម្បី​ប្រឆាំង​អាមេរិក។​ ​

រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ដឹកនាំដោយ​លោកចូ បៃដិន បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ ថាអាមេរិក នឹងឈប់ប្រើ ឈប់ផលិត និងចែកចាយគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស ចាប់ពីពេលនេះតទៅ។ នេះគឺជាការកាច់ចង្កូត ប្តូរគោលនយោបាយ ដែលរដ្ឋបាល​លោកចូ បៃដិន ចង់ប៉ះប៉ូវកំហុងឆ្គងរបស់អាមេរិក ដែលកាលពី​ក្នុងអាណត្តិមុន លោក ដូណាស់ ត្រាំ បានសម្រេចបើកដៃ ឲ្យ​មានការផលិត និ​ងប្រើប្រាស់គ្រាប់មីន​។ “គ្រាប់មីន​ជា​គ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ពេកក្រៃ ទៅលើអាយុជីវិតមនុស្ស​ ក្នុងរយៈពេលយូរអង្វែងក្រោយសង្រ្គាម” តាមពិតទៅ វិធានការ​រឹតបន្តឹងការផលិត ចែកចាយលក់ និងការប្រើប្រាស់គ្រាប់មីន ត្រូវបាន​រដ្ឋាភិបាល​លោកអូបាម៉ា សម្រេច​អនុម័តរួចហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែនៅឆ្នាំ​២០២០ រដ្ឋាភិបាល​លោក ដូណាល់ ត្រាំ បាន​លុបចោលវិញ ដើម្បីបើកដៃ ឲ្យ​មានការផលិត​លក់ និងប្រើ​ប្រាស់ ធ្វើ​ឲ្យ​មានការរិះគន់ខ្លាំងណាស់ ពី​សំណាក់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​​នានា។ យោងតាមលិខិតប្រកាសកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញរបស់សេ​តវិមាន បាន​ឲ្យដឹងថា លោក​ប្រធានាធិបតី​ ចូ បៃដិន បានប្តេជ្ញាចិត្ត ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងគ្រាប់មីន ព្រោះគ្រាប់មីន​ បង្កគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរពេកក្រៃ ទៅលើ​អាយុជីវិតប្រជាជន​ស្លូតត្រង់ ដោយ​ឥតរើសមុខ មិនថាចាស់មិនថាក្មេង ហើយជាគ្រោះថ្នាក់យូរអង្វែង នៅក្រោយចប់សង្គ្រាម ចប់ការប្រយុទ្ធគ្នា​។​ លោកស្រី Adrienne Watson អ្នកនាំពាក្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិអាមេរិក បានលើកឡើងថា “ពិភពលោកយើង បានឃើញជាថ្មី នូវគ្រោះថ្នាក់ និង​ផល​វិបាក ដែលបណ្តាល​មកពីគ្រាប់មីន ក្នុង​បរិបទសង្គ្រាម​សាហាវព្រៃផ្សៃ ដែល​រុស្ស៊ី​កំពុងធ្វើនៅអ៊ុយក្រែន។ ចំណែក​លោក Stanley Brown មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់ នៃក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានអះអាងថា កងទ័ពរុស្ស៊ីបាន​ដាក់​បង្កប់គ្រាប់មីន និងគ្រាប់ផ្ទុះកែច្នៃផ្សេងទៀត នៅតាម​ដែន​ដីអ៊ុយក្រែន ដែលរុស្ស៊ីបានចូលទៅលុកលុយ។ នេះគឺជាអំពើគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ពីសំណាក់កងទ័ពរស្ស៊ី ព្រោះគ្រាប់មីន បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិតមនុស្ស​ និង​បង្កការខូចខាត ដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស៊ីវីល។ គឺក្នុងបរិបទនេះហើយ ទើបរដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក បានសម្រេចប្រកាសថាចាប់ពីពេលនេះទៅ អាមេរិកនឹងលែងផលិត លែងប្រើគ្រាប់មីនតទៅទៀត។ លើកលែងតែនៅតំបន់ឧបទ្វីបកូរ៉េ ដែលកងទ័ពអាមេរិក​នឹងនៅបន្តប្រើ ព្រោះវាជាកិច្ចសន្យាការពារ​សន្តិសុខកូរ៉េខាងត្បូង។ សហរដ្ឋអាមេរិក​មិនមែនជាសមាជិក​សន្ធិសញ្ញាក្រុងអូតាវ៉ា សន្ធិសញ្ញាទីក្រុងអូតាវ៉ា ចុះឆ្នាំ​១៩៩៧ មានប្រទេស​ហត្ថលេខីចំនួន​ជាង​១៦០ប្រទេស តែ​គ្មានសហរដ្ឋអាមេរិកទេ។ ផ្ទុយទៅវិញប្រទេសសមាជិក​អូតង់ទាំងអស់ផ្សេងទៀត គឺសុទ្ធតែបាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​សន្ធិសញ្ញាហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់​គ្រាប់មីន​នេះ។ ដោយឡែក ក្នុងចំនោម​ប្រទេសធំៗ ចិន ឥណ្ឌា រុស្ស៊ី ជាដើម ក៏មិនចូលរួម​ក្នុងសន្ធិសញ្ញានេះដែរ។​ បន្ទាប់ពីបានដឹងដំណឹង ថារដ្ឋបាល​លោកចូ បៃដិន ប្រកាស​ឈប់ប្រើ​គ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស អង្គការ Handicap International បានសរសេរសារ​ លើTwitter នៅព្រឹកមិញនេះ ដោយ​ថ្លែងអបអរ ចំពោះដំណឹងដ៏ល្អនេះ។ តែអង្គការនេះ ក៏បាន​អំពាវ ហៅឲ្យ​រដ្ឋាភិបាលលោក ចូ បៃដិន ត្រូវចូលជាសមាជិក​នៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងអូតាវ៉ា កុំនៅបង្អែរបង្អង់ទៀត។ យោងតាម​អ្វីដែល​មានចែង នៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាក្រុងអូតាវ៉ា គឺប្រទេសហត្ថលេខី ត្រូវតែ​ឈប់​ប្រើ ឈប់ផលិត ឈប់ស្រាវជ្រាវ ឈប់លក់ចែកចាយ និង​ឈប់​ជំរុញការប្រើ​ប្រាស់គ្រាប់មីនតទៅទៀត ហើយក៏ត្រែបំផ្លាញគ្រាប់មីន ដែលមានសេសសល់ដែរ។ បើតាម​លោកស្រី Adrienne Watson អ្នកនាំពាក្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិអាមេរិក គឺថាកម្មវត្ថុ​របស់រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក គឺពិតជានឹងចូល​ជាប្រទេសហត្ថលេខី នៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងអូតាវ៉ាហើយ នៅថ្ងៃអនាគត។ ក៏ប៉ុន្តែ បញ្ហាចោទពេលនេះ គឺថាអាមេរិកនៅជាប់កិច្ចសន្យាការពារសន្តិសុខកូរ៉េខាងត្បូង ដែលតម្រូវឲ្យ​អាមេរិក បន្តប្រើប្រាស់គ្រាប់មីន​។ ពោលគឺអាមេរិកមិនអាច​កំទេចគ្រាប់មីនរបស់ខ្លួនចោលទាំងអស់បានឡើង គឺត្រូវរក្សាទុកខ្លះ ប្រើនៅកូរ៉េ។ ដូច្នេះ សម្រាប់​ពេលនេះ រដ្ឋបាលលោកចូ បៃដិន បាន​សម្រេចតម្រង់ទិសឲ្យស្រប នឹងសន្ធិសញ្ញាក្រុងអូតាវ៉ា ត្រង់ចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនសិន ពោលគឺឈប់​ប្រើ​ប្រាស់ ឈប់​ផលិតលក់ និង​ចែកចាយ​គ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស តែដោយ​រក្សាករណីពិសេស នៅឧបទ្វីបកូរ៉េ។ អាមេរិកមាន​គ្រាប់មីន៣លានគ្រាប់ ជាផ្លូវការ ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក ធ្លាប់បានទទួលស្គាល់ ថាបានប្រើគ្រាប់​មីនប្រឆាំងមនុស្ស ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ ចុងក្រោយ​បង្អស់ នៅ​ក្នុងសម័យសង្គ្រាម​ឈូងសមុទ្រពែក្ស ឆ្នាំ​១៩៩១។ ក្រោយ​មកនៅក្នុងសង្គ្រាមនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលទើបតែចប់​កាលពីឆ្នាំមុននេះ គឺកងទ័ពអាមេរិក​បានប្រើបន្តិចបន្តួចដែរ។ យោងតាមលោក Stanley Brown មន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ដែលបានធ្វើសន្និសីទកាសែត កាលពីថ្ងៃម្សិល​មិញ បាន​ឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះ អាមេរិកមានគ្រាប់មីន សរុបប្រមាណ​ជា​៣លានគ្រាប់។ តែលោក​ម្នាក់នេះ មិនបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា អាមេរិកនឹងគ្រោងកម្ទេចចោល​ប៉ុន្មាន ហើយទុកប្រើប៉ុន្មាននៅកូរ៉េនោះទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ បើទោះបីសហរដ្ឋអាមេរិក មិន​មែនជាសមាជិកនៃ​សន្ធិសញ្ញាអូតាវ៉ាក៏ដោយ តែអាមេរិកបានចូលរួមចំណាយ​ប្រាក់ច្រើនណាស់ នៅ​ក្នុងកម្មវិធី​ប្រតិបត្តិការដោះគ្រាប់មីន​ និងកំទេចគ្រាប់មីន​ នៅតាមប្រទេសជាច្រើន​។ បើគិតពីឆ្នាំ​១៩៩៣មក អាមេរិកបានចំណាយ​ប្រាក់ ប្រមាណ ៤២០០លានដុល្លារ ឧបត្ថម្ភប្រតិបត្តិការដោះ និងកម្ទេចគ្រាប់មីន។ លោកស្រី Adrienne Watson បានអះអាងថា អាមេរិកនឹងបន្តកិច្ចការងារដ៏សំខាន់នេះតទៅទៀត ព្រោះការសម្រេច​នៅថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ គឺជាការបោះជំហានចូលដំណាក់កាលថ្មី ដើម្បី​ឲ្យ​អាមេរិក​ត្រលប់មកធ្វើជាក្បាលម៉ាស៊ីនពិភពលោក​ឡើងវិញ។​ ឆ្នាំ២០២០ ក្នុងមួយថ្ងៃមានជនរងគ្រោះដោយគ្រាប់មីន​ ១៩នាក់ជាមធ្យម យោងតាមតួលេខចុងក្រោយ ក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០២១ របស់អង្គការឃ្លាំមើលគ្រាប់មីន l’Observatoire des mines បានឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ​២០២០ មានមនុស្សចំនួនប្រមាណ ៧០៧៣នាក់ បានរងគ្រោះដោយគ្រាប់មីន ​កប់បង្កៃចោលក្នុងដី។ ពោលគឺជាមធ្យម នៅឆ្នាំ​២០២០ ក្នុងមួយថ្ងៃមានមនុស្សរងគ្រោះ​ ចំនួន​១៩នាក់ ដោយសារគ្រាប់មីន។ ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះ ដែលរបួសឬក៏ស្លាប់ទាំងនេះ ៨០% សុទ្ធតែជាប្រជាជនស៊ីវីល ក្នុងនោះ មានកុមារ ចំនួន១៨៧២នាក់។ ក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងអស់ គឺស៊ីរី និងអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលមានជនរងគ្រោះដោយ​គ្រាប់មីន ច្រើនជាងគេ។ នៅស៊ីរី មាន២៧២៩នាក់​ ហើយអាហ្វហ្កានី​មាន ១៤៧៤នាក់។​ ជាងនេះទៀត អង្គការឃ្លាំមើលគ្រាប់មីន អះអាងថាចំនួនមនុស្សរងគ្រោះនេះ គឺវាពិតជាអាចមានទាបជាងការពិតជាក់ស្តែង ព្រោះមានតំបន់ ដែនដីខ្លះ ដែលទៅមិនដល់ មិនអាចរាប់ដឹងចំនួន​ជន​រងគ្រោះដោយគ្រាប់មីនទេ។ ប្រមាណ​៦ឆ្នាំជាប់គ្នាហើយ ដែល​ចំនួន​មនុស្សរងគ្រោះដោយ​គ្រាប់មីន បានឡើងជាលំដាប់។ ឆ្នាំ​២០២០ គឺតួលេខ​ជនរងគ្រោះដោយ​គ្រាប់មីន បានឡើងខ្ពស់​ប្រមាណ​២១% លើសឆ្នាំ២០១៩ ដែលមាន៥៨៥៣នាក់។ នៅភូមា កងទ័ពរដ្ឋាភិបាល​បានប្រើគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស រវាងពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ដល់ខែតុលា ឆ្នាំ​២០២១។​បញ្ហាចោទធំមួយទៀត យោងតាមអង្គការឃ្លាំមើលគ្រាប់មីន គឺមានក្រុមប្រដាប់អាវុធ ដែលមិនមែនកងទ័ពរដ្ឋាភិបាល​ កាន់តែច្រើន បានប្រើប្រាស់គ្រាប់មីនកែច្នៃ ជាក់ស្តែង នៅអាហ្វហ្កានី​ស្ថាន កូឡុំប៊ី ឥណ្ឌា ភូមា នីហ្សេរីយ៉ា និងប៉ាគីស្ថានជាដើម ដែលគេមានភស្តុតាងនិងឯកសារបញ្ជាក់ ។  ដោយ​ឡែកប្រទេសមួយចំនួនទៀត ដូចជា កាមេរូន អេហ្ស៊ីប នីហ្សេ ហ្វីលីពីន ថៃ ទុយណេស៊ី និងវ៉េណេស៊ុយឡា គឺមានការសង្ស័យថាមានក្រុមប្រដាប់អាវុធប្រើប្រាស់​គ្រាប់មីន តែគេមិនទាន់​មាន​ភស្តុតាងអះអាងទេ។ គ្រាប់មីនកែច្នៃ ក៏វាស្ថិតនៅក្នុង​វិសាលភាពនៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងអូតាវ៉ាដែរ។ លោក ​Daniel  Suda-Lang នាយកHandicap International ស្វ៊ីស បានអំពាវនាវថាត្រូវតែរកវិធី ចរចាជាមួយក្រុម​ប្រដាប់អាវុធទាំងនោះ ហើយមួយទៀតគឺត្រូវបង្កើនការដោះ និងកំទេចគ្រាប់​មីននិងគ្រាប់ផ្ទុះ ដែល​សល់ពីសង្គ្រាម ដើម្បីកុំឲ្យ​សំណល់គ្រាប់ផ្ទុះទាំងនោះ ធ្លាក់ទៅក្នុងដៃ​ក្រុមប្រដាប់អាវុធផ្សេងៗ ដែលគេអាចយកទៅច្នៃ ធ្វើជាគ្រាប់មីនកែច្នៃ៕

ប្រទេស​ហត្ថលេខី​នៃ​សន្ធិសញ្ញា​ស្តីពីការហាមឃាត់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ត្រូវ​ជួបប្រជុំគ្នា រយៈពេល​៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃ​អង្គារ​ទី ២១​មិថុនា រហូតដល់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ២៣​មិថុនា នៅទីក្រុង​វីយ៉ែន ប្រទេស​អូទ្រីស។ សន្ធិសញ្ញា​ស្តីពីការហាមឃាត់អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរទាំងស្រុង​ចូល​ជា​ធរមាន នៅ​ខែមករា ឆ្នាំ ២០២១។ កិច្ចប្រជុំ​ស្តីពី​សន្ធិសញ្ញាហាមឃាត់អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​រៀបចំឡើង នៅក្នុង​បរិបទពិសេស ​ដែល​មានសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន និង​ការគំរាមកំហែង​ប្រើអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ពីសំណាក់​មហាអំណាចយោធា​រុស្ស៊ី។ ជាង​មួយឆ្នាំ ក្រោយ​សន្ធិសញ្ញា​ហាមឃាត់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ទាំងស្រុង បាន​ចូលជា​ធរមាន កាលពីមករា ឆ្នាំ ២០២១ ក្រុម​ប្រទេស​ហត្ថលេខី​បាន​ជួបប្រជុំគ្នា ជា​លើក​ទី​១ នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ នៅ​ទីក្រុង​វីយ៉ែន ប្រទេស​អូទ្រីស។ សន្និសីទ​ដែលផ្តោតទៅលើ​ការហាមឃាត់​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ធ្វើឡើង​នៅក្នុង​កាលៈទេសៈ ដែល​ពិភពលោកកំពុង​ប្រឈម​នឹង​ការគំរាមកំហែង​ប្រើ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ពីសំណាក់ប្រទេស​រុស្ស៊ី។ ត្រូវ​បាន​បោះឆ្នោត​អនុម័ត នៅ​ឆ្នាំ ២០១៧ និង​ផ្តល់សច្ចាប័ន​ដោយ​ប្រទេស​យ៉ាងតិច ៥០ សន្ធិសញ្ញាស្តីពីការហាមឃាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ទាំងស្រុង​បាន​ចូលជា​ធរមាន នៅខែ មករា ឆ្នាំ ២០២១។ សន្ធិសញ្ញា​នេះ​ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង ក្នុង​គោលដៅ​បញ្ឈប់​ការអភិវឌ្ឍ ផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងជាពិសេស​រារាំង​កុំ​ឲ្យ​ប្រទេស​ក្នុងពិភពលោក​មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ។ មានន័យថា ចាប់តាំង​ថ្ងៃ​ចូល​ជាធរមាន កាល​ពីថ្ងៃទី ២២​មករា ឆ្នាំ ២០២១ ប្រទេស​ដែល​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​សន្ធិសញ្ញា ប្រមាណ ៨៦ប្រទេស ត្រូវ​សន្យា​មិន​ផលិត មិនធ្វើការ​សាកល្បង មិនបំពាក់ ឬ​មិនស្តុកអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ ការរៀបចំ​សន្និសីទ​នៅថ្ងៃនេះ នៅទីក្រុង​វីយ៉ែន ដើម្បី​រំលឹក​ពី​ការចូលជាធរមាន សន្ធិសញ្ញា ហាមឃាត់​អាវុធ នុយក្លេអ៊ែរ​សំខាន់ណាស់ ព្រោះ​វា​ធ្វើឡើង​នៅក្នុង​កាលៈទេសៈដែល​ពិភពលោក​កំពុង​ប្រឈម​ខ្លាំង​នឹង​ការផ្ទុះសង្រ្គាម​នុយក្លេអ៊ែរ នៅបន្ទាប់ពី រុស្ស៊ី គំរាមប្រើ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ នៅក្នុង​សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន។ សង្រ្គាមឈ្លានពាន​របស់​រុស្ស៊ី នៅ អ៊ុយក្រែន​មិនមែនជាសញ្ញា ល្អ​សម្រាប់​សន្ធិសញ្ញា​ហាមឃាត់អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ព្រោះវា មិនត្រឹមតែ ជាហេតុផលមួយ​ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការប្រកួតប្រជែង​កាន់តែខ្លាំង​រវាងប្រទេស​ដែលកំពុង​មានអាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ប៉ុន្តែ សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន ទឹកចិត្ត​ផងដែរ ប្រទេស​ដែល​គ្មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ឲ្យចង់​មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ នឹងគេដែរ ក្នុង​ហេតុផលថា មានអាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ដើម្បីទុកការពារ​ខ្លួន ដូចក្នុងករណី​កូរ៉េខាងជើង​ជាដើម។ ជាការកត់សំគាល់ គ្មានប្រទេស​មហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរណាមួយ មានមុខ ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ នៅទីក្រុង​វីយ៉ែន នៅថ្ងៃនេះ ពីព្រោះ​ប្រទេស​ដែលមានអាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ពេញដៃ ទាំង​៩ប្រទេស​ហ្នឹង ក៏មានបាន​ចុះ​ហត្ថលេខា ទទួល​ស្គាល់​សន្ធិសញ្ញា​ហាមឃាត់​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ដែរ។ សហរដ្ឋអាមេរិក បារាំង ចិន អង់គ្លេស រុស្ស៊ី ឥណ្ឌា ប៉ាគីស្ថាន អ៊ីស្រាអែល និង​កូរ៉េខាងជើង មិនបាន​ចូលរួម​ក្នុង​សន្ធិសញ្ញា​ហាមឃាត់​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ នៅមុន​បោះឆ្នោតអនុម័ត នៅ​ឆ្នាំ ២០១៧ ទៅទៀត អង្គការ​អូតង់​ ដែល​មាន​មហាអំណាច​នុយក្លេអ៊ែរ ​៤​ប្រទេស​ជា​សមាជិក ដូចជា​អាមេរិក បារាំង អង់គ្លេស ជាដើម​ចេញ​លិខិត​ប្រកាសមិន​គាំទ្រ​សន្ធិសញ្ញា​ដែលគេចាត់ទុកថា ធ្វើឡើង ដោយមិន​សមស្រប​ទៅនឹង​កាលៈទេសៈ​នៃ​ការគំរាមកំហែង​ក្នុងពិភពលោក​បច្ចុប្បន្ន។ នេះគេនៅមិនទាន់​និយាយ​ពីភាពស្មុគស្មាញ ​នៃការ​កាត់​បន្ថយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ទេ។ សម្រាប់​អូតង់​ អាវុធ​នុយក្លេ​អ៊ែរ ​គឺ​ជា​វិធី​តែមួយ​គត់​ ដើម្បី​ការពារ​ខ្លួន ​និង​បញ្ជៀស​សង្រ្គាម។ សម្រាប់អូតង់ ​គេ​មិន​អាច​គ្រាន់​តែ ​ធ្វើ​សន្ធិសញ្ញា​ ហាមឃាត់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ហើយ​ពិភព​លោកនឹង​ល្អ​ផូរផង់ ​អស់​អាវុធ​ប្រល័យ​លោក​នោះ​ទេ។ ម្យ៉ាង សន្ធិសញ្ញា​ដែល​មាន​ប្រទេស​ហត្ថលេខី ​សុទ្ធ​តែ​ជា​ប្រទេស​គ្មាន​នុយក្លេអ៊ែរ ​គឺវាគ្មាន​ឥទ្ធិពល ទៅ​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរបានឡើយ។ ទីពីរ ​សន្ធិសញ្ញាហាមឃាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរនឹង ​មិន​ជួយ​ដល់​ការ​ការពារ​សន្តិសុខ ​សុវត្ថិភាព​របស់​ប្រទេស​នីមួយៗ​ ហើយវា​ក៏​មិន​អាច​ជួយ​អ្វី​បាន​ដល់​ការ​ការពារ​សន្តិសុខ​អន្តរជាតិ។ ផ្ទុយទៅវិញ សន្ធិសញ្ញា​នេះ ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​ល្អក់​កករ​ ដល់​សន្ធិសញ្ញា​នៃ​ការមិន​រីក​សាយភាព​ នូវ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ ​ដែល​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​រួចហើយ ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៦៨។ តាមការលើកឡើង​របស់​អូតង់ សន្ធិសញ្ញា ​ហាមឃាត់​ទាំង​ស្រុង​នេះ ​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​បែកបាក់​គ្នា​ជា​ពិភពលោក ជាពីរ​ក្រុម គឺ​ក្រុម​ប្រទេស​អ្នកមាន​នុយក្លេអ៊ែរ​ និង​ក្រុម​ប្រទេស​គ្មាន​នុយក្លេអ៊ែរ។ ចំណុច​នេះ ​វា​ជះ​ផល​មិន​ល្អ​ទេ ​នៅក្នុង​បរិបទ​បច្ចុប្បន្ន ​ដែល​គេ​ត្រូវ​សហការ​គ្នា ​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ឲ្យគ្នា ​ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ចំនួន​ស្តុក​នៃ​ក្បាលគ្រាប់​នុយក្លេអ៊ែរ។ សន្ធិសញ្ញា​ហាមឃាត់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ បំពេញបន្ថែម សញ្ញា សន្ធិសញ្ញា​មិន​រីក​សាយភាយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ គោលដៅសំខាន់​នៃសន្ធិសញ្ញា ហាមឃាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ទាំងស្រុង គឺ​ពិភពលោក​គ្មាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរទាល់តែសោះ តាមរយៈ​ការអនុវត្តច្បាប់អន្តរជាតិ ហាម​មិន​ឲ្យ​ប្រទេស​សមាជិក ផលិត ស្តុក បំពាក់​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ។ មានន័យថា ប្រទេស​សមាជិកណា​ដែល​គ្មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ត្រូវបន្ត​ធ្វើដូច្នេះតទៅទៀត។ ចំណែក​ប្រទេស​សមាជិក​ណា​ដែលមាន​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ក្នុង​ដៃរួចហើយ ត្រូវតែ​បំផ្លាញ ចោល អាវុធ នុយក្លេអ៊ែរ​របស់ខ្លួន ទាំងអស់គ្មានសល់។ ស ន្ធិសញ្ញា​មិន​រីក​សាយភាយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ មាន​គោលដៅ​ទប់​ស្ថានភាព​ឲ្យ​នៅ​ដដែល មានន័យថា ប្រទេស​ណា​ ដែល​មាន​អាវុធ​​នុយក្លេអ៊ែរ​រួចហើយ ក៏មានចុះ ក៏ប៉ុន្តែ គេ​ត្រូវ​ទប់ស្កាត់​​កុំ​ឲ្យ​ប្រទេស​ដែល​មិន​ទាន់​មាន ទៅ​ផលិត​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ដែរ។ សន្ធិសញ្ញា​មិនរីកសាយភាពអាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​បាន​ជំរុញ​ផងដែរ ឲ្យរដ្ឋ​ជា​សមាជិក ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ចរចា កាត់បន្ថយ​​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ ដើម្បី​​ឈាន​ទៅ​រំសាយ​អាវុធ​​នុយក្លេអ៊ែរ​​ឲ្យ​អស់​ជា​ស្ថាពរ​តែម្តង។ ប៉ុន្តែ គេ​មិន​បានកំណត់​ពេលវេលា ចំនួន​ក្បាលគ្រាប់​ដែលគេ​ត្រូវ​តែបំផ្លាញ​នោះទេ។ អ្វីៗ​គឺ​អាស្រ័យលើ​ការចរចា ឆន្ទៈ​របស់​ប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធ។ សម្រាប់​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិលដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើម​​ឲ្យមាន​សន្ធិសញ្ញា​ស្តីពីការហាមឃាត់​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ទាំងស្រុង សន្ធិសញ្ញា​មិន​រីកសាយភាយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ មិនសូវ​ផ្តល់​លទ្ធផល​ជាដុំកំភួននោះទេ។ ប្រទេស​មហាអំនាច​នុយក្លេអ៊ែរ​ដូចជា​រុស្ស៊ី និអាមេរិក ដែលមាន​ក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ​តំណាង ជាង ៩០ភាគរយ​ក្នុងពិភពលោក ​នៅតែ​ចរចា មិនត្រូវគ្នា​ដើម្បីកាត់បន្ថយ ក្បាលគ្រាប់។ មួយវិញទៀត វា​មិនបាន​ទប់ស្កាត់​កុំ​ឲ្យ​កូរ៉េខាងជើងមានក្បាលគ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរ​នឹងគេដែរ។ សម្រាប់អ្នកផ្តួចផ្តើម​គំនិត សន្ធិសញ្ញាស្តីពីការហាមឃាត់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ទាំងស្រុង​នឹង​ជួយបំពេញបន្ថែម​សន្ធិសញ្ញា​មិនរីកសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ព្រោះសន្ធិសញ្ញា​ថ្មីនេះ មាន​លក្ខណៈ​ចាប់ចង​តាមផ្លូវច្បាប់​ច្រើន​ជាង​សន្ធិសញ្ញាមិនរីកសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដែលត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង តាំង​ពី​ឆ្នាំ ១៩៦៨ ហើយដែល​បង្កើតឡើង​ដោយ​ក្រុមប្រទេស​មហាអំនាច​នុយក្លេអ៊ែរទៅទៀត។ គ្មានប្រទេស​មហាអំណាច​នុយក្លេអ៊ែរ​មួយណា​ចូលរួម​ក្នុងសន្ធិសញ្ញា ច្បាស់ណាស់ថា បើសិន​គ្មានឆន្ទៈ គ្មាន​ការចូលរួម​ពី​ក្រុមប្រទេស​មហាអំណាច អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ សន្ធិសញ្ញាស្តីពីការហាមឃាត់​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​ទាំងស្រុង​នឹង​មិន​អាច​ជួយ​បាន​ច្រើន​ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យពិភពលោក​ស្អាតស្អំ​គ្មាន​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​នោះទេ។ ប៉ុន្តែ ទោះគ្មាន​ប្រទេស​មហាអំនាចនុយក្លេអ៊ែរ​ចូលរួម​ពេលនេះ គេ​មិនត្រូវ​អស់សង្ឃឹម គ្មានធ្វើអ្វីទាល់តែសោះដែរ។ អង្គការសហប្រជាជាតិ ចង់​ឆក់​យកឱកាស​រៀបចំ​សន្និសីទ នៅទីក្រុង​វីយ៉ែន​នៅសប្តាហ៍នេះ ដើម្បី​បង្ហាញថា ជាមួយ​សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន ការលើកឡើង​របស់​ប្រទេស​មហាអំណាច ស្តីពី​យុទ្ធសាស្រ្ត​នុយក្លេអ៊ែរ សម្រាប់​ទុកកំញើញ គ្មាន​ប្រសិទ្ធិភាព លែងគួរឲ្យជឿជាក់។ ជាក់ស្តែង វាមិនបាន​ជួយ​ទប់ស្កាត់ កុំ​ឲ្យ​មាន​សង្រ្គាម​នៅអ៊ុយក្រែន។ ផ្ទុយទៅវិញ ជាមួយការគំរាមរបស់​រុស្ស៊ី ដែល​ចង់​ប្រើ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ យុទ្ធសាស្រ្ត​មាន​នុយក្លេអ៊ែរ​សម្រាប់​ទុកកំញើញ គឺ​គ្រោះថ្នាក់ទៅ​វិញទេ សម្រាប់​ពិភពលោក សម្រាប់​មនុស្សជាតិ ព្រោះថា វា​បាន​ជំរុញ​លើកទឹកចិត្ត​ឲ្យ​គេ​ចង់បាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​សម្រាប់ការពារ​ខ្លួន។ កាលពី​ថ្ងៃទី​១៣​មិថុនា វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ​សន្តិភាពអន្តរជាតិ Sipri បាន​ចេញ​របាយការណ៍​ព្រមាន​ថា ពេលវេលា​នៃ​ការ​រំសាយ​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​ហាក់​លែង​មាន​ទៀត​ឡើយ ហើយ​ហានិភ័យ​នៃ​ការប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា​ដោយ​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ​បាន​ឡើង​ដល់​កំពូល​គិត​តាំង​ពី​ក្រោយ​ការ​បិទបញ្ចប់​សង្រ្គាមត្រជាក់។ តាម​ស៊ីព្រី ក្រោយ​ពី​មាន​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​តិចតួច​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២១ មក ចំនួន​អាវុធ​នយក្លេអ៊ែរ​នឹង​ចាប់​កើន​ឡើង​ជា​ថ្មី​នៅ​ទសវត្សរ៍​ខាង​មុខ។ កំណើន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ​លើ​លោក​នៅ​ទសវត្សរ៍​ខាង​មុខ កើនឡើង ដោយសារ​តែសង្រ្គាម​រុស្ស៊ី​ឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន នៅពេល ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី​លោក​ពូទីន​បាន​គំរាម​ពី​ការ​ប្រើ​អាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។

ថ្វីត្បិតតែ សម្ព័ន្ធគណបក្សរបស់​លោក​ម៉ាក្រុង បានទទួល​អាសនៈសភាច្រើនជាងគេមែន តែវាមិនគ្រប់សំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ដែលមានចំនួន​២៨៩​អាសនៈ នោះទេ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លទ្ធផល​បោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី​១៩ មិថុនា​ បានរំលេចឡើង នូវ​ក្រុម​បក្សប្រឆាំងធំៗ២ ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា នៅក្នុងសភាអាណត្តិថ្មី។ កាលៈទេសៈនេះ គឺជាស្ថានភាពមួយដ៏លំបាក សម្រាប់​លោក​ប្រធានាធិបតី​ម៉ាក្រុង ដែលត្រូវចរចា ស្វែងរកសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាតឲ្យ​បាន ដើម្បី​រៀបចំតែងតាំង​រដ្ឋាភិបាលឡើងវិញ និង​ឈានទៅបោះឆ្នោត​អនុម័តច្បាប់ ក៏ដូចជា​​គោលនយោបាយកំណែទម្រង់ៗ​​ផ្សេ​ង​។ មានការព្រួយបារម្ភខ្លាំង ថាបារាំងនឹងឈានចូលក្នុងអស្ថិរភាពនយោបាយ។ កាលៈទេសៈដ៏កម្រ ដែល​ប្រធានាធិបតី​គ្មាន​បង្អែកនៅសភា វាជាស្ថានភាព​ពិសេស និងដ៏កម្រ ព្រោះថាលោក​ម៉ាក្រុង ត្រូវបាន​ប្រជាជនបារាំងបោះឆ្នោត ឲ្យ​ជាប់ជាប្រធានាធិបតីមួយ​អាណត្តិទៀត​ កាលពី​ខែមេសាថ្មីៗនេះ។ តែស្រាប់តែមកដល់ពេលនេះ ក្នុងពេលបោះឆ្នោតសភា សម្ព័ន្ធបក្សរបស់​លោក​ម៉ាក្រុង បែជាបានទទួល​អាសនៈសភា មិនគ្រប់សំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាតទៅវិញ។ យោងតាមលទ្ធផលផ្លូវការបឋម នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះ សម្ព័ន្ធបក្សលោក​ម៉ាក្រុង “Ensemble” បានអាសនៈសភាចំនួន ២៤៥ ពោលគឺមិនគ្រប់ ២៨៩ ដែលជាសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាតទេ។ ប្រជាជនមិនបោះឆ្នោតឲ្យ​បក្សលោក​ម៉ាក្រុង វាហាក់មានន័យថា គេមិនពេញចិត្តនឹង​គោលនយោបាយ​ដឹកនាំរបស់​គាត់កន្លងមក ហើយ​​ចង់ដាក់ពិន័យ។ ការបញ្ចេញមតិតាមរយៈសន្លឹកឆ្នោតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ​ម្សិលមិញ បានបង្ហាញថា ពលរដ្ឋបារាំងមិនចង់ឲ្យ​លោក​ម៉ាក្រុង ជិះសេះលែងដៃតទៅទៀតទេ ដោយត្រូវតែ​ស្តាប់បក្សផ្សេងៗទៀត នៅក្នុងសភា ដែលឥឡូវមាន​ចំនួន​អាសនៈកើនឡើង។ ស្ថានភាពពេលនេះ ជាស្ថានភាពកម្រ ហើយ​គួរឲ្យ​បារម្ភ ព្រោះនៅក្នុ​ង​សភាអាណត្តិថ្មីនេះ មានប្លុកធំៗ៣ ដែលមិនអាច​រលាយ​ចូលគ្នា​ ធ្វើការជាមួយគ្នាបានទាល់តែសោះ។ បក្សសម្ព័ន្ធឆ្វេងនិយម “NUPES” ដឹកនាំដោយ​លោក ហ្សង់លុច្ស ម៉េឡង់ស្ហុង បានអាសនៈ ចំនួន១៣១ រីឯបក្សស្តាំនិយមជ្រុល “Le Rassemblement National” ដឹកនាំដោយ​លោកស្រី ម៉ារីន ឡឺប៉ែន បានអាសនៈចំនួន៨៩។ ក្រុមបក្សទាំង២នេះ គ្មានសំឡេងភាគច្រើនដូចគ្នា តែក៏មិនអាចចូលរួម​ផ្តុំគ្នា​បានដែរ ព្រោះ​ប្រឆាំងគ្នា ឈ្លោះគ្នា​ខ្លាំងណាស់។ ដូច្នេះ សភាអាណត្តិថ្មីនេះ អាចនឹងរញ៉េរញ៉ៃ ឈ្លោះប្រកែកគ្នាខ្លាំង។ អ្វីៗអាចនឹងរាំងស្ទះ គាំងនៅសភា ព្រោះដោយសារតែបក្សរដ្ឋាភិបាល គ្មានសំឡេងភាគច្រើន មិនអាចបោះឆ្នោតអនុម័តលើអត្ថបទច្បាប់នានាបាន។ បារាំង អាចនឹងជាប់គាំងនយោបាយ មានអស្ថិរភាព។ ប្រទេសអាច​ជាប់គាំង នឹងមានអស្ថិរភាព ជាបឋម និងបន្ទាន់បំផុត គឺត្រូវ​ការរៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មី។ មាត្រា២០ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបារាំង កំណត់​ថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវទទួលខុសត្រូវ នៅមុខសភា។ មានន័យថា រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវតែឆ្លងកាត់​ការបោះឆ្នោត ផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តពីសភា​។ ជាទូទៅ នៅក្រោយការបោះឆ្នោតសភារួចរាល់ ដែលគេដឹងពីសមាសភាពហើយ គឺប្រធានាធិបតី ត្រូវ​តែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រីម្នាក់ ដើម្បីរៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មី ហើយ​យកទៅឆ្លងសភា។ បើបក្សរបស់ប្រធានាធិបតី មាន​សំឡេងភាគច្រើនក្នុងសភា គឺវាមិនចោទបញ្ហាទេ ប្រធានាធិបតីអាចស្នើបេក្ខភាពដដែល។ តែលើកនេះ បក្សរបស់​លោកម៉ាក្រុង មិនមានអាសនៈគ្រប់ទេនៅក្នុងសភា ពោលគឺខ្វះដល់ទៅ​៤៤ឯណោះ។ ដូច្នេះ លោកម៉ាក្រុង ត្រូវតែធ្វើយ៉ាងណា រៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដែលមើលទៅអាចសង្ឃឹមថាសភាយល់ព្រមទទួលបោះឆ្នោតឲ្យ។ មានមតិខ្លះបានលើកឡើងថា លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី អេលីហ្សាប៊ែត ប៊ន ដែលទើបតែចូលកាន់តំណែងនេះ មិនទាន់បាន​២ខែស្រួលបួលផងនោះ​ មិនប្រាកដថាអាចបន្តធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតទៀតទេ​ ព្រោះលោក​ម៉ាក្រុង អាចសម្រេចរើសអ្នកថ្មីម្នាក់ទៀត ដើម្បី​បាន​ទំនុកចិត្តពីសភាថ្មី​។ តាមទម្លាប់កន្លងមក ប្រធានាធិបតីតែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ភ្លាមៗតែម្តង ១ថ្ងៃ ឬ២ថ្ងៃ​ ក្រោយការបោះឆ្នោតសភា ដើម្បីឈានទៅ​បង្កើតរដ្ឋាភិបាល កុំឲ្យជាប់គាំងនយោបាយ ស្ថាប័នរដ្ឋគ្មានដំណើរការ។ តែលើកនេះ គឺអាចចំណាយពេលយូរ ហើយ​ក៏មិនប្រាកដថាអាចឆ្លងសភារួចទៀត។ វាជាស្ថានភាពលំបាកខ្លាំងណាស់ សម្រាប់​លោក​ម៉ាក្រុង ជាពិសេសនៅក្នុងបរិបទ បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច អតិផរណា ទំនិញឡើងថ្លៃគ្រប់មុខថែមទៀត។ បើទោះជាអាចមានរដ្ឋាភិបាលថ្មីមែន តែរដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើការបាន ដោយសារតែសភាគិតតែពីឈ្លោះគ្នា មិនអាចអនុម័តអ្វីចេញ។ រកសំឡេងភាគច្រើន ពីមួយករណីទៅមួយករណី​ បើ​តាមមើលទៅ លោក​ម៉ាក្រុងមិនមានជម្រើសច្រើនប៉ុន្មានទេ។ សេចក្តីសង្ឃឹមធំបំផុត របស់បក្សសម្ព័ន្ធលោក​ម៉ាក្រុង គឺការសហការជាមួយគណបក្សស្តាំនិយម ឈ្មោះ Les Républicains ដែលបក្សនេះ បានទទួលអាសនៈចំនួន​៦១។ តែបញ្ហាចោទ គឺមនុស្សនៅក្នុង​បក្សនេះ មាននិន្នាកាមិនស្របគ្នាទៅទៀត។ អ្នកខ្លះ បានអំពាវនាវ ថាត្រូវតែធ្វើកិច្ចសន្យា ចូលរួមក្នុងរដ្ឋាភិបាលជាមួយបក្សលោក​ម៉ាក្រុង ដើម្បី​កុំឲ្យ​ប្រទេសជាប់គាំង។ ក៏ប៉ុន្តែនៅព្រឹកនេះ លោក Christian Jacob ប្រធានគណបក្ស Les Républicains បានបញ្ជាក់ច្បាស់ៗតែម្តង គឺបក្សលោក​នឹងមិនចុះកិច្ចសន្យាចូលរួមអ្វីទាំងអស់ ជាមួយ​លោក​ម៉ាក្រុង។ យោងតាមមន្ត្រីគណបក្សរបស់​លោកម៉ាក្រុង បានអះអាងថា បើមិនបានការសហការជាផ្លូវការ និងបែបអចិន្ត្រៃយ៍ជាមួយ​បក្សណាមួយ ដើម្បី​បាន​សំឡេងភាគច្រើនក្នុងសភាទេ គឺគេនឹងព្យាយាមស្វែងរកសំឡេងភាគច្រើន ទៅតាម​ករណីនីមួយៗ។ មានន័យថា ដោយអាស្រ័យទៅ​តាម​អត្ថបទច្បាប់ ដែលត្រូវ​អនុម័តក្នុងសភា។ ករណីបែបនេះ ធ្លាប់កើតឡើងហើយ ចន្លោះពីឆ្នាំ ១៩៨៨ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩១ ដែលកាលនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី Michel Rocard គ្មានសំឡេងភាគច្រើនក្នុងសភា ហើយ​បានចរចាជាមួយ​បក្សកុម្មុយនីស្តពេលធ្វើច្បាប់ខ្លះ ចំណែកច្បាប់ខ្លះទៀតងាកទៅចរចា ជាមួយបក្សកណ្តាលនិយម ដើម្បីធ្វើម៉េចឲ្យ​បានគ្រប់សំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត។ សម្រាប់​លើកនេះ បក្សសម្ព័ន្ធលោកម៉ាក្រុង អាចសង្ឃឹមចរចាជាលក្ខណៈបុគ្គល ជាមួយសមាជិកសភាខ្លះ នៃបក្សស្តាំនិយម Les Républicains ទាក់ទិននឹងច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុពន្ធដាជាដើម ចំណែកច្បាប់​ទាក់ទិននឹងកិច្ចការសង្គមកិច្ចវិញ គឺបក្សលោកម៉ាក្រុង អាចចរចាជាមួយបក្សឆ្វេងនិយម ឯករាជក្រៅសម្ព័ន្ធរបស់​លោក ម៉េឡង់ឆុង ដែលមានអាសនៈប្រហែល២២អាសនៈដែរ។ ​លោក ម៉ាក្រុង អាចសម្រេច​រំលាយសភាចោល ករណីនេះ ត្រូវបានអ្នកវិភាគនយោបាយខ្លះបានលើកឡើងដែរ។ ពោលគឺក្នុងករណី​ អ្វីៗរាំងស្ទះ គ្មានដំណោះស្រាយ គ្មានរដ្ឋាភិបាល ប្រទេសជាប់គាំងក្នុងវិបត្តិ។ ជាការពិត លោក​ប្រធានាធិបតី មានសិទ្ធិរំលាយសភា​ ដោយផ្អែកលើមាត្រា១២នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ តែតាមនិតីរដ្ឋធម្មនុញ្ញបារាំង គឺប្រធានាធិបតីអាចរំលាយសភាបាន រៀងរាល់​១២ខែម្តង ពោលគឺរំលាយសភាមុនរួចហើយ ត្រូវចាំ​១សិន មុននឹងអាចរំលាយចោល​ម្តងទៀតបាន។ តែអ្នកជំនាញនីតិរដ្ឋធម្មនុញ្ញ កំពុងជជែកគ្នា ទាក់ទិននឹងករណី ដែល​សភាដែលត្រូវបាន​រំលាយ​ ពេល​ចប់អាណត្តិត្រូវបោះឆ្នោតថ្មី។ តើករណីនេះ លោក​ម៉ាក្រុងត្រូវចាំមួយឆ្នាំសិន ដែរឬទេ? យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រភពពីរដ្ឋាភិបាលកំពុងតែភ័យណាស់ បារម្ភថាប្រាកដជាមានវិបត្តិ ស្ថាប័ននយោបាយ ស្ថាប័នរដ្ឋជាប់គាំងមិនខានទេ។ លោកស្រី Olivier Grégoire អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល បានលើកឡើងនៅព្រឹកនេះថា ជាមួយនឹងកាលៈទេសវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចផង បញ្ហាសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនផង គឺបារាំងមិនអាចនៅគាំងទ្រឹងបានទេ គឺត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាផ្ទៃក្នុងឲ្យបាន។ សំដីនេះ គឺហាក់មានន័យថា​ បើប្រទេសជាតិជាប់គាំង គ្មានស្ថិរភាព គឺវាមិនមែនជាកំហុសរបស់រដ្ឋាភិបាល ឬបក្សរបស់លោកម៉ាក្រុងទេ តែគឺមកពី​បក្សប្រឆាំងនៅសភា ដែលរឹងទទឹង មិនយកប្រយោជន៍ជាតិជាធំ គិតតែពីរារាំង ប្រឆាំងដោយ​គ្មានហេតុផលត្រឹមត្រូវ៕