کتاب‌ها و اندیشه‌ها

به تازگی در تهران، مراسمی با عنوان «شب آلبر کامو» به مناسبت انتشار ترجمه فارسی نامه‌های آلبر کامو به معشوقه‌اش، ماریا کاسارس، از سوی نشریه بخارا و با حضور سفیر فرانسه در ایران برگزار شد. نسرین خطاط، استاد پیشین ادبیات فرانسه و مینو مشیری، مترجم، از سخنرانان این مراسم بودند. خطاط درباره نقد ادبی و آثار کامو سخن گفت و مشیری نیز ترجمه خود را از مقاله‌ آلبر کامو با عنوان «در باب رسالت هنرمند» قرائت کرد.

آندره ژید، در سال ۱۹۳۵ در ضمینه‌ای به نام «مائده‌های جدید» که به کتاب معروف خود، «مائده‌های زمینی» اضافه می‌کند، می‌نویسد: «زندگی می‌تواند بسیار دلفریب‌تر و زیباتر از آن باشد که انسان‌ها به آن رضایت می‌دهند. فرزانگی در عشق است نه در برهان. افسوس که تا به امروز این چنین محتاطانه زیسته‌ام. برای گوش سپردن به ندای قانون جدید، باید بدون قانون زندگی کرد.» آزیتا همپارتیان، مترجم و کارشناس ادبیات فرانسه، به مناسبت صد و پنجاه سالگی آندره ژید، درباره ویژگی‌های آثار و نثر این نویسنده بزرگ قرن بیستم به بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه توضیح می‌دهد.

کانون نویسندگان ایران، به مناسبت روز سیزدهم آذر، روز مبارزه با سانسور، اجرای اینترنت ملی در ایران را محکوم کرد و آن را در راستای سانسور بیشتر در ایران دانست. کانون نویسندگان ایران همچنین درباره اعتراضات اخیر این کشور نوشت: «جای‌جای ایران داغدار ِفجایعی است که از رویارویی مردم با مجریان دستگاه سانسور برجای‌مانده است. هیولایی که تا پیش از آن چنگال‌های حذف، ارعاب و سرکوب را ریاکارانه بر دهان و گلوی مردم می‌فشرد و با موازینِ خودساخته افراد و گروه‌ها را به سیاه‌چاله‌های بازجویی، بازداشت‌های طولانی، دادگاه‌های غیرعلنی، حبس‌های تعزیری و تعلیقی و اعتراف‌گیری‌های اجباری می‌فرستاد و با حکم‌های واهی، هر آزاداندیش و کنشگری را به زندانی سیاسی، ممنوع از کار و ممنوع از خروج تبدیل می‌کرد، دیگربار دروازه‌مکان‌های نامعلومش را به دست نهادهای نامعلومش گشود، به نفس‌های اعتراض مردم زنده هجوم آورد و بغض‌های به فریاد آمده را آشکارا به گلوله بست.» در بخش دیگری از بیانیه کانون نویسندگان ایران آمده است: «سانسور که بسیار کوشیده بود با قتل‌های سیاسی-زنجیره‌ای و طرح ترور دسته‌جمعی نویسندگان، جامعه را از تفکر انتقادی تهی کند، حصارها را برپا داشت و تمام فضای عمومی و خصوصی زندگی مردم را بلعید. مفاهیم ادبی و فرهنگی را از کتاب‌های آموزشی تاراج کرد تا الگوی ایدئولوژی و هدف‌هایش در مغز نسل‌ها جایگزین شود و با حبس کنسرت‌ها، فیلم‌ها، کتاب‌ها، صدای زنان و فعالان، لغو و محدود کردن مجوزها، مسدودسازی و کاهش دسترسی به اطلاعات، حذف رسانه‌های مستقل، گروه‌ها، ممانعت از ایجاد تشکل‌ها و برگزاری تجمع‌ها و با اعمال مالکیت مستبدانه بر صفحات شخصی و شبکه‌های اجتماعی، نمای کوتاهی شد از مستند تاریخی که بر این سرزمین به اجرا درآورد.» فریبرز رئیس دانا، نویسنده و عضو کانون نویسندگان ایران، در گفت‌وگو با بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه درباره این بیانیه کانون توضیح می دهد.

پیشینه اعتراض و طغیان در ادبیات فارسی به ویژه شعر معاصر فارسی چیست؟ اعتراضات مردمی ایران در دوره‌های مختلف چگونه در ادبیات بازتاب داشته است؟ حافظ موسوی، شاعر و پژوهشگر در این زمینه به بخش فارسی رادیو بین‌المللی فرانسه توضیح می‌دهد.

رمان «آنها دیگر از آن ایستگاه نگذشته‌اند» نوشته مهدی مرعشی، نویسنده ایرانی ساکن کانادا منتشر شده است. این نویسنده ضمن خواندن بخشی از این رمان، در گفت‌وگو با بخش فارسی رادیو بین المللی فرانسه درباره نوشتن در تبعید سخن می‌گوید.